2018(e)ko urriaren 30(a), asteartea

Euskal Halloween

Azken urteotan gero eta ezagunagoa bihurtu da Halloween jaia gure artean. Ameriketatik "inposatzen" ari diren ospakizuna ere badela entzun izan dugu maiz, guztiok sinetsi arte. Baina kontrakoa dirudien arren, Arimen Gaua ospatzeko ohitura ondo errotutako tradizioa da Euskal Herrian, eta oinarri-oinarrian, film amerikarretan ikusten ditugun irudietatik ez oso urruti. Gaur egungo Halloween komertzialagotik desberdin samar, noski, baina funtsean jai berbera zen: gazte koadrilak elkartu, kalabazak (edo arbiak) hustu, kandelak sartu barruan, kalerik kale ibili beste batzuk beldurtuz... eta guztia ere heriotzarekin estuki lotutako giroan (arimak, fantasmak, hildakoak...). Izara eta maindirez mozorrotzen ziren "ganberroen" ipuinak ere jaso izan ditugu.
Oier Araolaza eibartarrak berreskuratu zuen gaia 2007an, eta hainbat ikerketa izan dira azken urteotan, Jaime Altuna eta Josu Ozaita antropologoek egindakoa kasu. Nafarroan ere izan dira halakoak.

En Euskal Herria tenemos la tradición de la “Gau Beltza”. Al igual que en otros países, se vacían calabazas, patatas y remolachas para introducir velas. Se trata de una tradición de pueblos pequeños y zonas rurales. Las familias, se reúnen para comer castañas junto al fuego, mientras que los niños y las niñas salen a la calle a jugar y a pedir a los vecinos. Municipios como Oiartzun, Elgeta, Mutriku, Unanua (Nafarroa) o Zizurkil, aún siguen con esta tradición ya casi extinguida, dónde los niños y las niñas, días antes del 31 de octubre, “roban” en las huertas de sus vecinos las mejores calabazas para después exponerlas en el portal de casa.
También se solía (en pocos municipios sigue arraigada esta tradición) celebrar la denominada “Arimen Gaua” el 2 noviembre, donde por ejempo en Elgeta, se juntan en la plaza para ir al cementerio dando sustos a quien se cruzan en sus caminos. Los más pequeños se disfrazan con trapos viejos y telas que se encuentren en sus casas.

iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina