[D]
Eredu
komuna, baita zurea ere
Aurrematrikulazio
garai berria gurasoek haurrentzako nolako etorkizuna nahi dugun
erabakitzeko unea ere bada. Hautua egiterakoan hizkuntzarena
funtsezko eta oinarrizko irizpidea da: aukera eman nahi diegu
euskaratik, euskaldun izatetik, eleaniztun izan daitezen (Euskal
Herrian euskaraz bizitzeko gai eta, era berean, bai berton zein
munduan beste hizkuntza batzuetan aritzeko gai), ala, aukerak
murriztuko dizkiegu beraien garapenerako, eta Nafarroako berezko
hizkuntza baztertuz elebakar edo elebidun (gaztelera-ingelesa..) bizi
daitezen nahi dugu?
Kalitatezko
hezkuntza aldarrikatzen dugu, eta zer da hori? Nola ulertzen dugu
guk?
Hasteko,
belaunaldi berriei, bizi eta barnebiltzen dituen komunitatearen
baitatik munduari irekita, eta bizitzan zehar garatu daitezen tresnak
lantzen lagunduko dien hezkuntza; sormenerako eta eraldaketarako
bitartekoak eskainiko dizkien hezkuntza; sentitu, pentsatu eta ekinez
pertsona askeak bilaka daitezen ahalbidetuko duen hezkuntza. Aukera
berdintasuna oinarri izango duen hezkuntza. Bermatu behar zaigun
eskubidea. Eta Nafarroan, Euskal herri osoan bezala, erronka horrek
euskara behar du ardatz, aniztasunean zubi, elkarbizitzarako berme,
etorkizunerako zutarri.
Honezkero
argi dago hizkuntza bat baino gehiago ikasteak aberastu egiten
gaituela; badakigu elebidun izanik beste hizkuntza batzuk ikastea
erraztu egiten dela; eta badakigu jakin, bizi garen lurraldeko
berezko hizkuntza, euskara, desabantaila egoeratik atera nahi badugu
ikaskuntza prozesuaren ardatz bilakatu behar dela. Hori izango da
berme bakarra ikasle euskaldun eleaniztunak hezteko norabidean
urratsak ematen joan gaitezen, eta elkarbizitzarako ekarpen positiboa
eta eraikitzailea izango da gainera.
Euskara
hizkuntza gutxiagotua da. Euskaldunoi bizi garen Nafarroako
zonaldearen arabera aitortzen zaizkigu, ala ez, hizkuntza-eskubideak
eta ondorioz hezkuntza-eskubidea. Horrela iritsi gara, 2019 honetan,
gure seme-alabak matrikulatzeko unera. Eta, beste behin ere, ikusi
beharko dugu Nafar lurraldearen eremu zabalean mugatuak daudela gure
seme-alaben hezkuntza eta hizkuntza eskubideak. Are gehiago ikusiko
dugu oraindik orain legez babestua dagoela euskararen bazterketa eta
desabantaila egoera hori. Hezkuntzak aukera berdintasuna bermatu
behar du eta hori ez da posible indarrean dagoen Vascuence
legearekin, lege baztertzaile eta segregatzaile horrekin. Euskaraz
bizi eta ikasteko eskubidea bermatu behar zaigu nafarroi.
Horrek
murgiltze ereduaren ezarpenerako plangintza integrala eskatzen du,
hori egutegian epeekin zehaztea, eta baliabide askotarikoak esleitzea
administrazioaren aldetik. Plangintza integrala, daukagun
errealitatetik abiatuz ekiteko lanari, azkar baino etenik gabeko lan
iraunkorra eginez, politika aktiboak garatuz desabantaila eta
gutxitze egoeran dagoen euskara positiboki sustatuz.
Aurtengo
aurrematrikulazio kanpainari dagokionez Sortzenek D ereduaren
inguruko informazioa zabalduko du ideia nagusi batekin: gure eredu
komuna da, baita zurea ere. Ikasle euskaldun eleaniztunak hezten ditu
murgiltze ereduaren bidez. Konfiantzazkoa da, gaitasunak lortuz eta
ikasleen bizitza erdigunean jarriz. Hurbila da, herri/auzo bizitzan
sustraiturik pertsona alai eta kritikoak sortuz.
Bestalde,
bereziki Nafarroa hegoaldeko herrietan, jolas tailerrak egin eta
aldizkari bat zabalduko dugu, hegoaldean euskaraz eta publikoan
ikasteko aukera zabaltzen hasi zenetik irekitako lerroen
esperientziak jasotzen dituena (Tafalla, Lodosa, Kaparroso, Allo,
Antzin, Erriberri, Barasoain, Azkoien eta Sesma).
[D]
Modelo
común, también el tuyo
La
campaña de prematriculación es también el momento en el que los
padres y las madres elegimos que tipo de futuro queremos para
nuestros hijos e hijas. A la hora de la elección el idioma es un
criterio fundamental y básico: les tenemos que dar la oportunidad de
ser plurilingües desde el euskera, o cerraremos puertas a su
desarrollo. ¿Queremos monolingües o bilingües (castellano-inglés)
habiendo abandonado uno de los idiomas propios de Navarra?
Reclamamos
educación de calidad, ¿y qué es eso?¿Cómo la entendemos
nosotras?
Para
empezar, tiene que ser un modelo educativo que desde la comunidad más
cercana esté abierta al mundo, proporcionando las herramientas para
desarrollarse; sintiendo, pensando y actuando, creando personas
libres. El modelo tiene que tener como base la igualdad de
oportunidades. Derecho a garantizar. Y en Navarra, como en toda
Euskal Herria, ese desafío necesita como eje el euskera, puente de
diversidad, garantía de convivencia, pilar para el futuro.
Está
probado que aprender más de un idioma enriquece; sabemos que ser
bilingüe facilita el aprendizaje de más idiomas; y sabemos que, si
queremos sacar al euskera de su posición de desventaja, tiene que
ser uno de los pilares del proceso educativo. Esa será la única
garantía para coeducar a estudiantes euskaldunes plurilingües,
aportación constructiva a la convivencia.
El
euskera es un idioma minoritario. Según en qué parte de Navarra
vivamos tenemos distintos derechos lingüísticos y, al mismo tiempo,
derechos educativos. Así hemos llegado, en el 2019, a la campaña de
prematriculación. Y, otra vez, tendremos que ver como los derechos
educativos y lingüísticos están limitados en Navarra, creando
discriminación a través de la ley. No puede haber igualdad de
oportunidades mientras exista la Ley del Vascuence, ley
discriminatoria y segregadora. Los y las navarras necesitamos que se
nos respete el derecho a poder vivir y estudiar en euskera.
Eso
pide una planificación integral de la inmersión lingüística, con
plazos en el calendario y recursos. Para, desde la realidad que
tenemos, ponernos a trabajar e impulsar el euskera frente a la
discriminación.
En
la campaña de prematriculación de este año Sortzen difundirá
información sobre el modelo D con una idea principal: es nuestro
modelo común, también el tuyo. Coeduca estudiantes euskaldunes
plurilingües a través del modelo de inmersión lingüística. Es de
confianza, logrando las competencias y poniendo la vida del alumnado
en el centro. Es cercano, arraigado en la vida del barrio/pueblo,
creando personas alegres y críticas.
Por
otro lado, sobre todo en el los pueblos del sur de Navarra, hemos
organizado jolas tailerrak (taller de juegos) y difundiremos una revista
que recoge las experiencias de las líneas abiertas desde que hay
posibilidad de estudiar en euskera en el sur de Navarra en la pública
(Tafalla, Caparroso,
Lodosa, Allo, Ancín, Olite, Barasoain, Peralta y Sesma).
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina